BIP
W poniedziałek 5 lutego 2024 r. w siedzibie Ministerstwa Klimatu i Środowiska odbyło się spotkanie dotyczące wód Pojezierza Gnieźnieńskiego. Minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz Wiceminister Mikołaj Dorożała rozmawiali z przedstawicielami instytucji rządowych i samorządowych, organizacji przyrodniczych oraz środowiska naukowego o odbudowie zasobów wód powierzchniowych oraz podziemnych w rejonie Powidzkiego Parku Krajobrazowego.
Ze strony Stowarzyszenia Powidzkiego Parku Krajobrazowego w spotkaniu brali udział:
– Wójt Gminy Powidz Jakub Gwit,
– Wójt Gminy Wilczyn Grzegorz Skowroński,
– Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Witkowo Marek Wiatrowski,
– radny Gminy Powidz, delegat do Zgromadzenia SPPK Michał Wysocki.
Prace nad projektem rozpoczęły się w 2019 r., początkowo w wąskim gronie. Następnie w omawianie problemu włączyli się samorządowcy i Agencja Rozwoju Regionalnego. Z czasem rozmowy na poziomie regionalnym przekształciły się w działania na szerszą skalę.
Podczas spotkania omówiony został bieżący stan prac oraz plany związane z odbudową zasobów wodnych w rejonie Powidzkiego Parku Krajobrazowego. Prelekcję wygłosił dr Bogumił Nowak, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
W sytuacji jeziora Wilczyńskiego spadek wody wynosi ok. 6 m. Według stanu na zeszły rok, sytuacja spowodowała, że w rejonie Powidzkiego Parku Krajobrazowego zniknęło łącznie 800 ha jezior, 60 mln m3 wody. Warto jednak wskazać, że w porównaniu do najniższego stanu wody w listopadzie ubiegłego roku, obecnie poziom lustra J. Powidzkiego podniósł się o 20 cm. Natomiast w J. Suszewskim i Kownackim nadal obserwuje się spadek tego poziomu.
Od czerwca 2023 r. zakończono eksploatację kopalni Jóźwin IIW, a więc terenu w pobliżu jezior PPK, nie prowadzi się już wydobycia węgla brunatnego.
Planowane przedsięwzięcie, mające na celu ochronę wód Pojezierza Gnieźnieńskiego, polegać będzie na wykonaniu rurociągu z J. Gosławskiego do odkrywki Kazimierz Północ, a następnie rurociągu lub kanału do odkrywki Jóźwin IIB wraz z niezbędnymi modernizacjami i rozbudowami pompowni tej wody. Odbudowa zasobów wodnych przy realizacji zadania dotyczyć będzie także wód podziemnych (ok. 500 mln m3), gdyż braki wody w jeziorach negatywnie wpływają na jakość wód podziemnych.
Niezwykle istotnym jest fakt, że dla projektu zapewnione jest finansowanie – porozumienie samorządów, ZE PAK (kopalnia) i PGW Wody Polskie. 70% kosztów, które szacowane są na ok. 40 mln, pochodzić ma ze środków UE w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Jest to projekt strategiczny, wkład własny pokrywają strony porozumienia. Przedstawiciele Wód Polskich i Ministerstwa Infrastruktury potwierdzili, że przewidują uruchomienie części ich środków na to zadanie. Obecnie trwa procedura uzyskiwania prawomocnej decyzji środowiskowej dla przedsięwzięcia oraz poszczególnych pozwoleń niezbędnych przy realizacji, przy czym główną obawą jest czas potrzebny na ich zdobycie. Pozytywna w tym zakresie jest informacja, że planowany rurociąg ma przebiegać po gruntach ZE PAK, po terenie już przekształconym.
Dobrze, że takie spotkanie miało miejsce. Pozwoliło podkreślić wagę problemu bieżącego stanu wód oraz dostrzec, że różne instytucje muszą intensywnie współpracować, żeby sprawnie przeprowadzić realizację tak istotnego przedsięwzięcia. Kierujemy szczególne podziękowania w stronę Pani Minister Klimatu Środowiska, wcześniej pełniącej funkcję przewodniczącej Parlamentarnego Zespołu ds. Ratowania Pojezierzy Wielkopolskich, za zaangażowanie w sprawy Pojezierza Gnieźnieńskiego.
